met deelname van: |
Zaterdag 1 juli 2006 was het zover, Klederdrachtenshow tijdens de Marker Havenfeesten 2006. Naar onze mening, zijn we er in geslaagd om een boeiend en aantrekkelijk programma samengesteld te hebben. We willen de traditie van de oude klederdrachten graag in stand houden. Dit vraagt om overdracht naar de volgende generatie. Klederdracht verdwijnt steeds meer uit beeld en het zijn vooral de enthousiaste mensen die er voor zorgen dat de traditie in ere kan worden gehouden. |
|
Urk | Huizen |
Spakenburg | Volendam |
Wieringen | Marken |
Urk |
Eeuwenlang
werd het eiland Urk omsloten door de Zuiderzee. De bevolking bestond
voornamelijk uit vissers. Door de inpoldering van de Noordoostpolder
werd Urk verbonden met het vaste land. Dit vaste land zat eigenlijk
met die Urkers in hun maag. Alles in deze polder was namelijk nieuw.
Nieuw land, nieuwe huizen en een nieuwe bevolking en daar paste de Urker
bevolking , die al duizend jaar deze keileembult bewoonde niet in. Ze
wilden ons deporteren , voornamelijk naar IJmuiden en andere
kustplaatsen. Maar Urkers zijn honkvast, we lieten ons niet verdrijven
van onze keileembult. De visserij op de Noordzee werd uitgebreid en in
de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw werd onze kottervloot de
grootste en modernste van West-Europa. Jammer
genoeg is onze mooie klederdracht langzaam aan het verdwijnen. Door
ongeveer dertig personen, meest vrouwen wordt deze dagelijks nog
gedragen. Mede door het optreden van onze klederdrachtgroep en door de
Urker koren verdwijnt onze dracht niet in de mottenballen. Diverse jonge
vrouwen , geïnstrueerd door de oude garde, geven les aan moeders hoe of
onze dracht gemaakt moet worden. |
***** MENU ***** |
Huizen |
De landbouwnederzetting van omstreeks de elfde eeuw groeide na de afsluiting van de vissershaven van Naarden uit tot een van de grootste visserijhavens van de Zuiderzee. De haven is pas in 1854 gegraven. De vis werd uitgevent in kruiwagens, waarmee men zelfs naar Amsterdam en Urecht ging. Evenals bij alle havens het geval was, liep ook hier de visserij terug door afsluiting van de Zuiderzee. Een groot gedeelte van de bevolking legde zich daarna toe op de vis- en kaashandel: ook de industrie leverde veel arbeidsplaatsen op. Een bijzonderheid is, dat de eerste radiozenders van de Nederlandse draadloze omroep in Huizen stond. Al deze veranderingen leidden er tevens toe dat het dorpse karakter van Huizen verdween en daarmee ook een groot gedeelte van de klederdracht. Was het vroeger een boeren- en vissersdorp, de boerderijen en vissershuizen zijn in het oude gedeelte van Huizen nog te zien, nu is het een plaats geworden met zeer veel nieuwbouw. De forenzen uit Hilversum en Amsterdam hebben het karakter van de plaats totaal veranderd. Misschien is in het centrum van Huizen op zondag nog een oudere bewoonster te zien die de klederdracht trouw is gebleven, de jongste is echter al negentig jaar. De klederdrachtgroep van De Historische Kring Huizen probeerd door middel van presentaties en optredens door het hele land, dit beeld nog levendig te houden. |
***** MENU ***** |
Spakenburg / Bunschoten / Eemdijk |
In de drie dorpen Bunschoten, Spakenburg en Eemdijk wordt nog door 475 vrouwen de unieke, kleurrijke klederdracht gedragen, die bijna iedereen wel kent. Vroeger droeg men meerdere rokken, een jak en een neepjesmuts. Tegenwoordig wordt zwaar gesteven, gestreken en geglansd. De gehaakte muts ondergaat dezelfde behandeling. Deze mutsjes worden door de dames zelf vervaardigd en het is natuurlijk "een sport" om een net iets ander motief te verzinnen dan dat van de buurvrouw. Helaas zijn de mannen en kinderen in klederdracht uit het straatbeeld verdwenen. Bunschoten - Spakenburg heet u welkom en maakt u graag deelgenoot van de tradities die hier in stand gehouden worden. Ook de bezienswaardigheden zoals de schilderachtige oude haven en vissershuisjes, de authentieke botters, de gerestaureerde scheepshelling, de visafslag en de musea zijn de moeite waard. |
***** MENU ***** |
Volendam |
|
***** MENU ***** |
Wieringen |
Dit is het eerste van de vijf Zuiderzee-eilanden, dat door de aanleg van de Afsluitdijk en de inpoldering van de Zuiderzee, vastgehecht werd aan de vaste wal. Niet alleen economisch, maar ook op het gebied van de gebruiken, gewoonten en klederdracht had deze aansluiting consequenties. De klederdracht verdween nagenoeg helemaal en volgde zo de weg, die zo vele drachten door vernieuwing en modernisering gegaan zijn. Toen in 1981 de interesse weer opleefde, werden er maar enkele authentieke kostuums en hoofdtooien, die tot model konden dienen bij het maken van kopieen, teruggevonden. Met een kleine groep wordt er voor gezorgd, dat dit kostbaar bezit voor het nageslacht bewaard zal blijven. De eilanders voorzagen voor een groot gedeelte in hun onderhoud door het winnen van wier. Dit zeegras, dat rijkelijk voorkwam in de wateren rondom het eiland Wieringen, werd voor allerlei doeleinden gebruikt. In 1930 gingen deze inkomsten door een ziekte in het wier verloren. Wat bleef en zich enorm uitbreidde is de visserij in Den Oever. In deze goed florerende thuishaven voor circa 100 vissersschepen, vindt men de enige in particulier bezit zijnde visafslag in Nederland. Een gezamenlijk eigendom van de Wieringer vissers. Ook de landbouw is natuurlijk niet weg te denken uit de historie. De vele boerderijen maken het landschap nog altijd levendig, vooral de oudste - nog geheel in takt zijnde - Wieringer boerderij: het Museum Jan Lont op Stroe verdient speciale aandacht. Hier vindt men een verzameling gebruiksvoorwerpen van vroeger. |
***** MENU ***** |
en natuurlijk Marken...... |
Tot 1932 werden op het eiland Marken de huizen op werven (terpen) of op palen gebouwd. Dit was noodzakelijk, vanwege de afslag van het eiland en een eventuele watersnood. Op Marken staan de oudste huizen nog op de grootste terp, nl. de Kerkbuurt. Het gereedkomen van de afsluitdijk bracht hierin verandering en dit was ook de oorzaak van het verdwijnen van de visserij. Toen in 1957 het eiland middels een dijk een verbinding met het vasteland kreeg, werd het eeuwenlange isolement opgeheven. Dit had natuurlijk gevolgen voor de streekdracht, welke tot in de jaren dertig nog door alle eilanders gedragen werd. Het oorspronkelijke visserskostuum van de mannen had geen nut meer en zoals in vele andere voormalige vissersplaatsen, verdween dit uit het straatbeeld. De meeste oudere vrouwen daarentegen bleven de dracht trouw. Deze is veelkleurig en kent zeer veel variaties. Zoals voor de zomer en de winter, de lente en de herfst, Pasen, Pinksteren, een bruiloft en zelfs speciaal voor de Oranjefeesten. Het Marker Museum heeft regelmatig een tentoonstelling van de Marker Dracht(en) |
***** MENU ***** |
Info Marken |