naar Marker Nieuws indexpagina

Met Pooijer en Uithuisje door Waterland

 
Lezing over familienamen in het Waterlands Archief, aanvang is 20.00 uur toegang is gratis.
 
‘Met Pooijer en Uithuisje door Waterland’ is de titel van een lezing over familienamen door Leendert Brouwer op dinsdag 19 april in het Waterlands Archief. De regio Waterland kent een rijke schakering aan namen, bijnamen en familienamen. Veel familienamen zijn eeuwenoud. Ze ontstonden vaak uit beroepsnamen (zoals de Bakker of Brouwer), herkomstnamen (zoals van Edam) of uit bijnamen (de Roode, of zoals een beroemde admiraal: de Ruyter).
 
De ontwikkeling naar vaste familienamen heeft enkele eeuwen geduurd. In 1811 kwam daar een eind aan: de namen werden definitief vastgelegd en ingeschreven in de toen ingevoerde Burgerlijke Stand. Vreemd genoeg is daarna het beeld ontstaan dat de mensen in 1811 allemaal van keizer Napoleon een naam moesten aannemen. Zo staat het in de schoolboekjes. Men beseft niet dat de meeste namen er al waren en dat er slechts op het platteland in enkele regio’s mensen aanduidingen als Klaaszoon of Pieterszoon (z.g. patroniemen) moesten loslaten en een vaste familienaam moesten kiezen. Jan Pieterszoon werd dan vaak Jan Pietersen. Soms kreeg de fantasie de vrije loop en kozen mensen voor een, wellicht grappig bedoelde, naam als Naaktgeboren of Bloothooft. En vaak werd voor een bestaande bijnaam gekozen. Leendert Brouwer (werkzaam op het Meertens Instituut in Amsterdam) zal in zijn lezing allerlei specifiek Waterlandse namen aan bod laten komen. En binnen Waterland ook in gaan op plaatselijke tradities, zoals in Volendam, dat rijk is aan bijnamen (zoals de Knoest, Blubber of Vik). Maar die zijn nooit familienamen geworden. Misschien omdat de Burgerlijke Stand daar te vroeg is ingevoerd om bijnamen familienamen te laten worden.
 
De lezing op dinsdag 19 april begint om 20.00 uur en wordt gehouden in de Nieuwenhuijzenzaal van het Waterlands Archief, Wielingenstraat 75 (tegenover de Rabobank). Ook bereikbaar via Bibliotheek Waterland, Waterlandlaan 40, eveneens te Purmerend. De toegang is gratis. Voor eventueel nadere informatie: www.waterlandsarchief.nl

 

Bron: Bibliotheek Waterland, zaterdag 16 april 2011

   naar Marker Nieuws indexpagina