|
|
1.
Opening
en welkom
Berthe Brouwer, de gespreksleider van deze avond, opent de
bijeenkomst om 18:35 uur en heet alle aanwezigen welkom op de
informatieavond over het dijkversterkingsplan van Marken. Het doel
van deze bijeenkomst is het informeren van de bewoners van Marken
over de dijkverstevigingsplannen en eventuele veranderingen in de
plannen. Tevens wil men graag luisteren naar de inbreng van de
bewoners. Er wordt begonnen met een presentatie en daarna kunnen
vragen worden gesteld. De burgemeester van gemeente Waterland is
aanwezig en een aantal inhoudelijk deskundigen van Rijkswaterstaat.
De presentatie wordt gegeven door Bart Spaargaren, de projectmanager
Meerlaagsveviligheid.
2.
Presentatie dijkversterkingsplan
Het dijkversterkingsplan behelst het
versterken van de west- en zuidkade van Marken. Het doel van de
bijeenkomst is het informeren van de bewoners over de plannen van
Rijkswaterstaat voor de dijkversterking Omringkade Marken en een
alternatieve
aanpak. Er zal van
gedachten worden gewisseld over de dilemma’s en de bewoners worden
geïnformeerd over het vervolgproces.
In 2005/2006 zijn delen van de west- en zuidkade afgekeurd op
stabiliteit, steenbekleding en kruinhoogte. In 2010/2011 zijn delen
van de noordkade en havenkade afgekeurd op stabiliteit binnenwaarts;
er wordt momenteel nader onderzoek gedaan naar de waterspanning
middels peilbuizen. Door Rijkswaterstaat zijn plannen gemaakt voor
de verbetering van de veiligheid. Als deze akkoord zijn bevonden,
wordt het beheer en onderhoud van de Omringkade overgedragen aan het
Hoogheemraadschap. Er is slechts een gedeelte van de dijk voldoende
bevonden, het gedeelte aan de noordpunt. De conclusie is dat de
west- en zuidkade integraal versterkt moeten worden. Er is een
ontwerp met uitgangspunten opgesteld en na een multicriteria-analyse
is gekozen voor vierkant versterken. Hiermee blijft men dicht bij
het huidige profiel en dit geeft de grootste kans op beperkte en
gelijkmatige zetting. Er wordt maatwerk toegepast op bebouwd gebied
en specifieke waarden. De binnenberm krijgt een lengte van 11 tot 14
meter (met een slootverplaatsing binnenwaarts), de buitenberm krijgt
een lengte van 8 tot 10 meter en er zal een kruinverhoging
plaatsvinden van 0,5 tot 1 meter. De taludhelling zal iets flauwer
worden. De bovenkant van de dijk wordt 3 meter breed en blijft op
dezelfde plek. Het wandel- en fietspad behouden dezelfde afmetingen.
Er komt gras aan de binnenzijde en basalton aan de buitenzijde. Bij
bebouwing vindt maatwerk plaats. Ten noorden van de haven, ten
zuiden van de haven en bij de Rozewerf worden damwanden geplaatst.
Inmiddels is een ander denken aan het ontstaan over veiligheid tegen
het water. Er is een pas op de plaats gemaakt omdat het vierkant
versterken met stabiliteitsbermen meer ruimte vraagt en grondaankoop
en compensatie tot gevolg heeft. Ook zijn de aanlegkosten hoger dan
een jaar geleden voorzien was. Er zijn nieuwe inzichten ontstaan
zoals over de sterkte van veen. Helaas zullen de resultaten van
onderzoeken hiernaar pas in 2015 bekend zijn. Wel wil
Rijkswaterstaat de haalbaarheid van meerlaagsveiligheid onderzoeken.
Dit gaat om een optimalisatie van drie soorten van maatregelen om de
veiligheid te vergroten. Het gaat om preventieve maatregelen,
duurzame ruimtelijke inrichting en rampenbeheersing. Inmiddels zijn
in het land al zes proefprojecten gedaan. Rijkswaterstaat wil van
maart tot en met juni de haalbaarheid van een proefproject
meerlaagsveiligheid onderzoeken. Als dit niet kansrijk is, gaat men
door met het dijkversterkingsplan. Als men wel kansen ziet, wordt
een pilot gestart die van augustus 2013 tot augustus 2014 zal lopen.
In de tweede helft van 2014 vindt besluitvorming plaats over de
keuze tussen meerlaagsveiligheid en ter visie legging van het
dijkversterkingsplan. De bedoeling is om van 2015 tot en met 2017 de
realisatie te laten plaatsvinden. De genoemde periodes zijn een
indicatie.
3.
Vragen
Vraag: wordt het dijkversterkingsplan nu stilgelegd?
Antwoord Bart Spaargaren: dit is een parallel proces, het
dijkversterkingsplan is nog niet van tafel, maar wordt even “on hold”
gezet.
Vraag: als men wel doorgaat met het dijkversterkingsplan hoe vindt
dan de procedure plaats? Wordt deze onderbroken?
Antwoord Bart Spaargaren: de procedure wordt op dit moment
onderbroken. Als men met de pilot aan de slag gaat, komt er ruimte
voor inspraak van de burgers. Als men doorgaat met het
dijkversterkingsplan, wordt de normale procedure gevolgd. Aan het
maatwerk is al gedeeltelijk invulling gegeven.
Vraag: kan de uitwerking van de detailoplossing worden verstrekt aan
de bewoners?
Antwoord Bart Spaargaren: voor de Rozewerf kan dit worden verstrekt,
maar andere zaken zijn nog niet helemaal uitgewerkt.
Vraag: in 2015 wordt een nieuw hoogwaterbeschermingsplan gemaakt,
waarbij nieuwe normen worden gehanteerd. Kan de dijk dan minder hoog
worden gemaakt? IJburg heeft blijkbaar andere normen gehanteerd,
want dit is een buitendijks gebied, er wonen meer mensen, maar heeft
wel een lagere waterkering. Tevens is de dijk niet geheel dicht.
Antwoord Berthe Brouwer: het verschil zal erin zitten dat men
uitgaat van een overstromingskans in plaats van een
overschrijdingskans van de waterkant. Vergelijkingen met IJburg zijn
niet te maken, omdat IJburg hoger ligt dan Marken. Het
veiligheidsniveau van IJburg is zelfs hoger dan dat van Marken. Het
is inderdaad zo dat het aangezicht heel anders is. Er zit een lang
bermgebied aan de dijk, waardoor de kruinhoogte optisch lager lijkt
en kan worden beperkt. De dijk is niet open; er zit een sluis in en
is gesloten.
Vraag: hoeveel meter naar links komt de damwand bij Rozewerf
richting vuurtoren?
Antwoord Bart Spaargaren: de damwand wordt geplaatst waar de tuinen
beginnen, waar nu het hekje staat.
Vraag: moeten er dan schuren worden gesloopt?
Antwoord Niek Berg: het plan is erop gericht om de tuinen en schuren
te bewaren. Daarom moet de damwand in de binnenberm komen te staan.
Er kan nu nog niet worden gezegd of en welke schuren eventueel weg
zouden moeten of ver- en teruggeplaatst worden.
Vraag: is er ervaring met het aanbrengen van damwanden bij terpjes
in verband met trillingen?
Antwoord Niek Berg: er wordt gekozen voor een methode waarbij de
damwand trillingsvrij de grond in gaat. Dit is een dure methode,
maar is erop gericht trillingen te voorkomen. Dit is al op
verschillende plaatsen gedaan.
Vraag: komt er voor de eigenaren en beheerders van de tuinen van de
Rozewerf nog een aparte vergadering?
Antwoord Bart Spaargaren: er zal een aparte vergadering worden
belegd.
Vraag: er zijn twee plaatjes getoond van het gedeelte ten noorden
van de haven, welke van de twee is de juiste?
Antwoord Niek Berg: de artist impression komt het dichtst bij de
realiteit. Er zal ongeveer 60 cm van de damwand boven het water
uitkomen.
Vraag: er is de vorige keer gevraagd om een schaaltekening, maar
deze is niet ontvangen.
Antwoord Bart Spaargaren: deze zal worden bekend gemaakt als het
plan weer van de plank komt.
Vraag: wat is het motief van deze dijkversterking, omdat slechts één
keer in de 1250 jaar sprake is van een overstromingskans. Kan iemand
uitleggen wat de bewoners van Marken zou kunnen overkomen? Stel dat
het moeilijk is te kiezen tussen mogelijke alternatieven, garandeert
men dat de dijk aan de zuid- en westzijde op een adequate manier
wordt opgeknapt?
Antwoord Bart Spaargaren: de verwachting over de klink van de dijk
is 1,5 cm per jaar. Je kunt betwijfelen of deze klink optreedt. De
normstelling gaat veranderen, waarbij wordt gekeken naar de
overschrijdingskans van de waterkant in plaats van de
overstromingskans. Het kan zijn dat men daardoor tot andere
maatregelen komt. Wat betreft het opknappen van de dijk is het zo
dat het niet zinvol is hier nu iets aan te doen, omdat de ingrepen
aan de dijk zeer snel zullen worden uitgevoerd.
Vraag: er zijn twijfels over het trillingsvrij aanbrengen van de
damwand. Bij de Noord-Zuidlijn werd ook gesteld dat dit
trillingsvrij zou kunnen.
Antwoord Bart Spaargaren: dit is niet vergelijkbaar. Het
trillingsvrij aanbrengen van de damwand is een beproefde techniek.
Er zal worden uitgezocht of er bestaande voorbeelden zijn. Iemand
uit het publiek geeft aan dat in Rijswijk in de Betuwe zo’n dam is
gedrukt zonder noemenswaardige problemen.
Vraag: is er overwogen om de dijk alleen aan de buitenkant te
versterken?
Antwoord Bart Spaargaren: dit is niet mogelijk, omdat buitendijks
allemaal slappe grond aanwezig is. Dit heeft technische beperkingen.
Vraag: binnendijks is ook slappe grond aanwezig; hier ligt een
sloot.
Antwoord Niek Berg: hier is echt naar gekeken. Men is begonnen met
alle denkbare oplossingen in kaart te brengen. In die fase is
buitenwaartse dijkversterking afgevallen. Het plan dat nu voorligt,
kwam als beste naar voren. De historische waarde van een kleine dijk
blijft behouden; men blijft zoveel mogelijk bij de huidige situatie.
Het aanzicht van Marken blijft bewaard. De veen- en kleigronden zijn
al voorbelast; hoe meer je daar vanaf gaat, hoe meer verdichting je
krijgt. Ook is voor de komende 50 jaar gekeken naar de kruinhoogte,
de kwaliteit van de steenbekleding en de kwaliteit van het
dijklichaam zelf. Met name de stabiliteit pleit ervoor dicht bij de
huidige situatie te blijven. Een dijk die buitenwaarts is versterkt,
ziet er heel anders uit.
Vraag: is hierover overleg geweest met de bewoners?
Antwoord Niek Berg: er zijn klankbordbijeenkomsten belegd en er is
geprobeerd zoveel mogelijk de bewoners bij te praten en te luisteren
naar wat er leeft. Het kan best zijn dat sommige mensen individueel
een andere mening hebben. Bart Spaargaren merkt op dat men met Niek
Berg wel eens kan kijken naar de technische aspecten die als
uitgangspunt dienen.
Vraag: als de dijk wordt opgehoogd, welke grond wordt dan gebruikt?
Bij de laatste ophoging zijn met de grond zaden meegekomen.
Antwoord Bart Spaargaren: Er komt klei in de toplaag van het talud.
Er zal worden gekeken naar de mogelijkheden en de aannemer wordt
aangestuurd om te voorkomen dat er zaden in de grond zitten. Het
onderhoud aan de dijk, zoals maaien, is de verantwoordelijkheid van
het Hoogheemraadschap.
Vraag: de dijk die loopt van de Rozewerf naar de vuurtoren is
opgehoogd aan de binnenkant. Het pad kalft af naar binnen toe. Het
is dus blijkbaar niet verstandig om aan de binnenzijde te
versterken?
Antwoord Niek Berg: de specifieke situatie is hem niet bekend. Wat
men met de dijkversterking voorstaat, is zowel versterking
aanbrengen aan de binnenkant als aan de buitenkant, zodat de druk
aan beide kanten even hoog is. Wel moet worden bedacht dat de
ondergrond heel slap is en dat de berm aan beide zijden moet worden
ondersteund.
Vraag: wordt voordat er iets wordt uitgevoerd, nog onderhoud
gepleegd aan de dijk?
Antwoord Bart Spaargaren: er zal geen onderhoud meer worden gepleegd
aan de steenbekleding. Er kan wel worden bekeken of er iets moet
worden gedaan aan de klinkers op het dijkpad. Wel moet men scherp
kijken of dit nog kan, omdat de budgetten voor onderhoud niet
ruimhartig zijn. Wel staat de veiligheid voorop. Als bewoners zelf
punten kunnen aanwijzen die onveilig zijn, zijn deze welkom.
Vraag: is er een reden dat de proefperiode maar vier maanden duurt?
Antwoord Bart Spaargaren: de vier maanden zijn bedoeld om te kijken
of een pilot haalbaar is. Als er kansen zijn wordt daarna de “echte”
pilot uitgevoerd. Dat duurt naar verwachting een jaar.
Vraag: voor de dijkversterking medio jaren 70 is grond uit
Zuid-Flevoland gebruikt. Dit was veenachtig spul en hier zat veel
kweek in van koolzaad. Toch is hiermee ook binnendijks versterkt. Is
er een reden geweest waarom in de jaren 80 is besloten te kiezen
voor buitenwaartse versteviging?
Antwoord Berthe Brouwer: er worden strengere eisen gesteld aan de
klei die moet worden gebruikt voor dijkversteviging. Er wordt nu
zware klei gebruikt.
Vraag: is de overweging om te zoeken naar een alternatief geboren
uit kostenoverwegingen of kwaliteitsoverwegingen?
Antwoord Bart Spaargaren: de uitvoering van een alternatief mag net
zo duur zijn. Een dijkverbreding van 20 meter bijvoorbeeld wordt
niet vrolijk ontvangen. Als er mogelijkheden zijn die minder
ingrijpend zijn, wordt hiervoor gekozen.
Vraag: is er iets geleerd uit het dijkverbeteringsproject van de
jaren 80?
Antwoord Bart Spaargaren: de techniek van het maken van dijken is
een permanent proces van verbetering. Bart Spaargaren weet niet of
specifiek is gekeken naar het dijkverbeteringsproject van de jaren
80.
Vraag: wat zou het meerlaagse plan met de pilot concreet kunnen
inhouden?
Antwoord Bart Spaargaren: dit behelst een plan waarin
preventiemaatregelen en maatregelen wat betreft de ruimtelijke
ordening en rampenbestrijding zijn opgenomen. Hierin wordt een
optimum gezocht. Als voorbeeld wordt genoemd dat als bij een
overstroming tijd gewonnen kan worden, er meer tijd is voor
evacuaties. Berthe Brouwer heeft al een pilot getrokken waarbij
onderzoek werd gedaan naar meerlaagsveiligheid.
Vraag: wat is de indicatie van de kosten van het huidige plan?
Antwoord Bart Spaargaren: de kosten bedragen 30 miljoen Euro. Onder
meer het diep inslaan van een damwand is zeer prijzig.
Vraag: is het mogelijk dat de Rozewerf overgeslagen wordt?
Antwoord Bart Spaargaren: dit zou in de pilot onderzocht kunnen
worden.
Vraag: Jacob Zeeman wil Rijkswaterstaat uitnodigen om eens een
middag te brainstormen over hoe het ook anders kan.
Antwoord Bart Spaargaren: deze uitnodiging wordt aanvaard.
Vraag: 30 miljoen Euro schept wel wat perspectief. Om de dijk
buitenwaarts te versterken bedragen de kosten 500 Euro per meter.
Antwoord Bart Spaargaren: dit zal nog een keer met elkaar worden
besproken op de brainstormsessie. Rijkswaterstaat wil graag de
gedachten van de bewoners weten en de bewoners mee laten denken over
het ontwerp.
Vraag: Rijkswaterstaat is in 2005 begonnen met dit plan, is het
resultaat alleen de getoonde plaatjes?
Antwoord Bart Spaargaren: de toetsrondes komen niet sterk over; het
was beter geweest als dit in één proces was gedaan. Rijkswaterstaat
is niet alleen gekomen tot de getoonde plaatjes, maar heeft een
ontwerp dijkversterkingsplan op de plank liggen.
Vraag: zal in 2015 daadwerkelijk worden gestart met de uitvoering?
Antwoord Bart Spaargaren: 2015 is het uitgangspunt, maar dit is nog
afhankelijk van wat er uit de pilot komt. Er wordt naar gestreefd om
in 2015 tot uitvoering te komen.
Vraag: dus er gebeurt aan de oostkant tot die tijd niets meer aan de
dijk.
Antwoord Bart Spaargaren: het is inderdaad niet de bedoeling nog
werkzaamheden aan de dijk te verrichten voordat de uitvoering start.
Vraag: er zitten nogal wat haken en ogen aan het plan, de sloot
verleggen, grond kopen van boeren en dergelijke.
Antwoord Bart Spaargaren: daar zijn waarborgen voor in de zin van
compensatie en dergelijke. Dit is alleen maar een reden waarom wordt
gekeken naar alternatieven.
4.
Sluiting
Liz van Duin geeft het woord aan mevrouw Wagenaar, de burgemeester
van Waterland, met de vraag wat zij meeneemt van deze avond. Mevrouw
Wagenaar geeft aan dat zij een grote groep betrokken bewoners ziet.
Er zijn veel technische vragen gesteld over het
dijkverstevigingsplan. De pilot is nog vaag. Daarnaast zijn er
zorgen over de onderhoudsstaat van de dijk. Tot slot blijkt dat
ieder een eigen beeld heeft bij de genoemde 30 miljoen Euro.
Voor het komende jaar wordt een parallel spoor gevolgd. Het
dijkversterkingsplan wordt procedureel onderbroken, maar
ontwerptechnisch gaat men door met het verbeteren van de plannen.
Daarnaast gaat men nadenken of het ook anders kan. Hierbij is ook de
Eilandraad en het Hoogheemraadschap betrokken. Er zal worden
geprobeerd op een andere manier te denken dan in grote dijken om een
gebied heen. In de meerlaagse pilot kan worden bekeken of het
mogelijk is de Rozewerf buiten de versterking te laten. De periode
tot de zomer wordt gebruikt om te kijken of er muziek zit in de
pilot. Na de zomer komt Rijkswaterstaat terug bij de bewoners met de
keuze die zal worden gemaakt. Men kan zich afvragen of dit nu
allemaal nodig is. Het heeft te maken met de technische kant en de
veiligheidskant. Mevrouw Wagenaar weet hoeveel onrust het geeft,
maar is van mening dat er een unieke mogelijkheid is. Een en ander
zal nooit betekenen dat het minder veilig wordt. Als er een
mogelijkheid is om het anders te doen, moet deze met beide handen
worden aangegrepen, maar er mag nooit worden getornd aan de
veiligheid.
Liz van Duin neemt het woord en geeft aan dat Rijkswaterstaat na de
zomer terugkomt bij de bewoners. Er zal gebruik worden gemaakt van
het aanbod om in overleg te gaan. Ook is het een optie om de
veiligheid hierin mee te nemen.
De voorzitter van de Eilandraad merkt op dat er hele goede
opmerkingen zijn gemaakt. Hij roept de bewoners op om zich op te
geven voor de werkgroep van de Eilandraad. Hij gaat mee met het
verhaal als Rijkswaterstaat kan garanderen dat Marken de komende
twee jaar droog blijft. Hij is van mening dat de aanwezigen voor de
voorgestelde manier moeten gaan.
Berthe Brouwer dankt ieder voor de inbreng en geeft aan dat hierop
in augustus of september wordt teruggekomen. Het verslag zal aan een
ieder die zijn of haar emailadres heeft achtergelaten worden
toegestuurd. Nabranders en opmerkingen kan men via de mail inbrengen
of op papier achterlaten.
Zij bedankt alle aanwezigen nogmaals en wenst een ieder wel thuis.
De bijeenkomst wordt gesloten om 20:15 uur.
|
|
