|
Bij Marken staan twee grote windmolens en dat
zijn niet zomaar windmolens. Ze wekken niet alleen heel veel schone
energie op, ze geven nog veel meer terug aan duurzaamheid voor onze
regio. Secretaris van de coöperatie achter het beheer van de molens
Hans Mars, inwoner Edam, geeft uitleg.
Hoe zijn jullie begonnen met windmolens?
“Begin jaren 80 kreeg mijn zwager het idee om iets te doen met
duurzame energie,” vertelt Hans Mars. “De komst van
windenergiecoöperaties was toen net nieuw, vooral in Friesland en
Zeeland. Dat leek hem ook wel wat. Het is heel simpel: je
mobiliseert wat mensen, stopt geld in een pot en gaat kijken met
gemeente en provincie waar je een windmolen neer kunt zetten.
Aanvankelijk wilden we betrekkelijk kleine molen, genoeg stroom voor
70 huishoudens. Omdat we een hele gunstige plek bij Marken kregen
toegewezen om deze neer te zetten, dachten wij als bestuur: waarom
zouden we niet een grotere plaatsen? Het kostenplaatje werd hierdoor
wel anders en de bank nam een deel van de financiering op zich.”
Wanneer stond de eerste molen?
“Dat was rond 1990 en de molen presteerde zo goed dat we er nog twee
bij hadden gezet. Inmiddels waren we een redelijk grote coöperatie
geworden, met 600 leden. Over de inleg betaalden we een rente tussen
de 6.5% en 7.5% aan onze leden. We stellen wel een bovengrens aan de
leningen, we willen geen beleggers, dan krijg je een heel ander
publiek met hele andere belangen.
Nu staan er twee grote molens
“Het liep allemaal erg leuk tot we op een punt kwamen dat de molens
technisch waren afgeschreven, na ongeveer 20 jaar. Reparties vonden
we niet opportuun dus we besloten ze te verkopen. We wilden gaan
opschalen en kozen ervoor om grotere molens neer te zetten. Dat is
vier jaar geleden gebeurd. Nu voorzien we ruim 3000 huishoudens van
stroom.”
Nooit tegenstanders?
“Het was wel een lange weg, met een aantal bodemprocedures die tegen
ons gestart waren. Je hebt te maken met een aantal rabiate
tegenstanders waar je niet mee kunt discussiëren. Ze vinden ze
lelijk en zien het als een linkse hobby die er door een regenteske
overheid is doorgedrukt. Omdat we veel leden in de regio hebben,
viel het gelukkig mee met de weerstand. Zij weten hoe het verhaal in
elkaar steekt.”
Wat doen jullie met de winst?
“De oude molens draaiden goed, waren afbetaald en het bestuur is
onbezoldigd dus we hielden geld over. Eerst deden we veel in Afrika
waar we projecten subsidieerden voor zonnepanelen en windmolens voor
scholen. We hebben 10 tot 15 schooltjes qua stroom zelfvoorzienend
kunnen maken. De twee nieuwe grote molens zorgen ervoor dat we nog
veel meer winst kunnen maken, daarom hebben we besloten om Stichting
Duurzaam Waterland op te richten, onze coöperatie is statutair
verplicht om het grootste gedeelte van de winst aan deze stichting
te schenken die van ons een mandaat heeft om deze gelden als
subsidies uit te delen in de regio voor duurzame projecten.”
Krijgen windmolens niet veel subsidies?
“Het is waar dat we subsidies krijgen, de energiebedrijven waren
vroeger nutsbedrijven en die zijn voor een prikkie weggegeven en
geprivatiseerd. Daardoor hebben ze een enorme voorsprong op de
duurzame bedrijven die vanaf niets moeten beginnen en toch moeten
concurreren. Verder worden fossiele brandstoffen ook op talloze
manieren gesubsidieerd. En je moet niet vergeten, bijvoorbeeld
fijnstof in de lucht geeft hoge kosten voor de gezondheidzorg, die
betaal je niet aan de pomp maar die betaal je wel als samenleving.”
Hoe zit het dan precies met die energiemaatschappijen?
“De energiemaatschappijen zijn groter en groter geworden, Nuon is
bijvoorbeeld geen Nederlands bedrijf meer. Als coöperatie kunnen wij
zelf uitmaken waar onze stroom naartoe gaat. Omdat de vraag naar
groene stroom groeiende is, willen bedrijven als Nuon aan die vraag
voldoen, maar geven er wel een eigen draai aan, ze hebben geen
ambitie om echt voor duurzaam te gaan. Ze kopen bijvoorbeeld groene
stroom in Scandinavië, waar ze vervolgens het stroomtekort weer
aanvullen met vuile stroom uit Polen. Als groene klant van een grote
energiemaatschappij denk je iets goeds te doen, maar het verhaal
erachter klopt niet altijd.“
Maar hoe weet je als consument of je het goed doet?
“Als consument moet je een aanbieder zoeken die zuiver is en 100%
Nederlandse windstroom levert. Dit is via de site van Green Peace of
Green Choice gemakkelijk te vinden. Wij leveren aan onze stroom aan
de Windunie. Met de term duurzaam, daar kun je alle kanten mee op
maar het gaat vooral om keuzes. We zijn naïef, we weten niet wat er
aan de hand is met het klimaat. Maar een rondje over het internet en
je bent al een stuk wijzer. Er zijn talloze serieuze sites die er
geen doekjes om winden. We moeten keuzes gaan maken.”
Groene stroom
Wil je groene stroom, let op dat het 100% zuivere windenergie uit
Nederland is (bijvoorbeeld Windunie). Doe research op internet, via
bijvoorbeeld website Geen Choice en Green Peace.
|
|