door Hans
Beerekamp
Waterschapsbelasting betalen we bijna allemaal, maar als er
waterschapsverkiezingen worden gehouden weet niemand waar
dat eigenlijk over gaat. Heel goed dus dat de waterschappen
iets van dat belastinggeld bijdragen – minstens facilitair –
aan een uitzending van de NOS met de curieuze titel 100
Jaar Droge Voeten.
Het had de toon en het tempo van een voorlichtingsfilm, maar
die moeten er ook zijn, en in dit geval valt het nut van
enige kennisoverdracht moeilijk te ontkennen. Aanleiding was
de herdenking van de Stormvloed van 1916, precies een eeuw
geleden. In de nacht van 13 op 14 januari 1916 deed een
stormvloed de dijken van de Zuiderzee doorbreken. Alleen al
op het eiland Marken verdronken zestien mensen. Die
watersnood mag dan grotendeels vergeten zijn, op Marken
herdenken ze het met een muziekkorps in klederdracht en het
symbolisch verbranden van een waterwolf, van hout en
textiel.
Er zijn ook meer rationele strategieën
om te verhinderen dat de zestig procent van Nederland
die overstroombaar genoemd wordt, toch in principe droog
blijft. In het stoomgemaal Wouda te Lemmer, een schitterend
monument en UNESCO-erfgoed, presenteerde Dionne Stax een
klein
panorama. Belangrijkste gesprekspartner was de Delftse
hoogleraar waterbouwkunde Bas Jonkman, die weer eens bewees
dat we te weinig wetenschappers en echte deskundigen te zien
krijgen op televisie.
Dat we in „de best beveiligde delta van de wereld” wonen,
danken we mede aan die Zuiderzeevloed. Het was het laatste
zetje tot de wet die in 1918 de Zuiderzeewerken van Cornelis
Lely mogelijk maakte, zoals er weer natte voeten in het
Zeeland van 1953 nodig waren voor het Deltaplan.
De archiefbeelden van beide rampen waren sensationeler dan
die van een fictieve overstroming van de steden Rotterdam en
Utrecht. Willekeurige voorbijgangers kregen een virtual
realitybril opgezet, om te ervaren hoe het eruit ziet als
het water tot aan de gevelrand reikt. In de bewerking voor
tv was dat een niet erg overtuigende animatie.
Ik word meer opgewonden van de Lek tussen Kinderdijk en
Streefkerk in de mist. Daar stelde deltacommissaris Wim
Kuijken ons een beetje gerust over de gevolgen van de
klimaatverandering. Een stijging van de zeespiegel tot een
meter, daar moeten we ons makkelijk aan kunnen aanpassen.
Nieuwe technologie maakt het mogelijk de rivierdijken van
binnen te versterken met relatief weinig overlast voor
omwonenden. En de kust kan worden beschermd met extra
zandsuppleties.
Met andere woorden: die waterschappen zijn er niet voor
niets, we moeten niet te naïef zijn, maar er is geen reden
tot paniek. Er zijn angstwekkende onderwerpen die op minder
nuchtere toon aangesneden plegen te worden op tv. Tenzij we
worden voorgelogen, natuurlijk.